Sto ‘pa kai sto ksanaleo (Yunanca: Στο ‘πα και στο ξαναλέω), Türkçeye “Söylemiştim sana ve tekrar söylüyorum” olarak çevrilen, kökeni Girit’e dayanan anonim bir halk ağıtıdır. Türkçe versiyonları Furtuna ismiyle okunan şarkı acıklı bir öykü anlatır.
Girit’in kıyılarında balık az olduğundan balıkçılar geçimlerini sağlamak için genellikle tehlikeli ve uzak denizlere açılmak zorunda kalırlardı. Bu, birçok balıkçının kaybolmasına ya da geri dönememesine yol açardı. Hikâyeye göre okuma yazması olmayan balıkçının eşi, kocasının kaybolmasının ardından deniz kenarına iner ve kocasına duyduğu acıyı ve çaresizliği bu ağıtla dile getirir. Bu şarkı, denize açılıp geri dönmeyen balıkçı kocalar için yakılan ve nesiller boyunca kulaktan kulağa aktarılan bir ağıt halini almıştır.
50’li yıllarda Türkiye gibi yurtdışına çok gurbetçi gönderen Yunan halkı için şarkı anlam değiştirdi ve sıla ağıtı haline geldi.
Şarkının sayısız versiyonu arasında Yorgi Dalaras’ın konser versiyonu her zaman öne çıkıyor.
Türkçe Sözleri:
Sana söylemiştim ve tekrar söylüyorum
Sahile inme dedim
Sahilde fırtına olur
Ve seni alır ve götürür
Ve eğer beni alırsa ve oraya götürürse
Aşağıya, o derin sulara
Vücudumu tekne yaparım
Küçük ellerimi kürek,
Mendilimi yelkencik
Seni karaya çıkarırım
Sana söyledim ve tekrar söylüyorum
Bana mektup yazma
Çünkü ben yazı bilmiyorum
Ve gözyaşlarına boğuluyorum…
Aliye Umut’un hem Türkçe, hem de yunanca versiyonunu seslendirdiği yorumu da en iyiler arasında.
